کریستیانو رونالدو دوس سانتوس آویرو (به پرتغالی: Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro) (زادهٔ ۵ فوریه ۱۹۸۵)،[۲] که عموماً با نام کریستیانو رونالدو شناخته میشود، بازیکن فوتبال اهل کشور پرتغال است که در پست مهاجم برای باشگاه فوتبال رئال مادرید بازی میکند. او در سال ۲۰۰۹ با انتقال ۸۰ میلیون پوندیاش (۹۴ میلیون یورو، ۱۳۱٫۶ میلیون دلار) از منچستر یونایتد به رئال مادرید، به گرانترین بازیکن تاریخ فوتبال جهان تبدیل شد. رکوردی که بر اساس گزارشهای منتشر شده، با انتقال ۱۰۰ میلیون یورویی گرت بیل از تاتنهام به رئال مادرید در سال ۲۰۱۳، شکسته شد.[۳] با حقوق سالیانه ۲۱ میلیون یورو، دارای بالاترین درآمد بین بازیکنان فوتبال جهان است[۴] و رقم قیدشده در قراردادی وی برای جدایی از رئال مادرید، ۱ میلیارد یورو میباشد.[۵]
او فوتبالش را در نوجوانی در تیم آندورینها آغاز کرد. بعد از دو سال به باشگاه فوتبال ناسیونال مادیرا پیوست و پس از آن، به باشگاه اسپورتینگ لیسبون ملحق شد. او در این تیم، نظر الکس فرگوسن سرمربی وقت منچستر یونایتد را به خود جلب کرد و در سال ۲۰۰۳ با قراردادی به ارزش ۱۲٫۲۴ میلیون پوند (۱۵ میلیون یورو) به منچستر یونایتد پیوست. او نخستین جامش در منچستر یونایتد را با قهرمانی در جام حذفی سال ۲۰۰۴ به دست آورد.
وی تا سال ۲۰۰۹ با شیاطین سرخ همبازی بود و چندین بار جام حذفی و لیگ برتر انگلستان را با آنان فتحکرد. او با شیاطین سرخ قهرمان لیگ قهرمانان اروپا، جام خیریه انگلستان و جام باشگاههای جهان و همچنین برندهٔ جایزهٔ انفرادی کفش طلای اروپا شد و آرزوی چهلسالهٔ منچستر را برآوردهکرد.[۶][۷] رونالدو در فصل ۰۸–۲۰۰۷، با ۴۲ گل در طول فصل، رکورد ۴۰ سالهٔ تاریخ باشگاه که دست جورج بست با ۳۳ گل بود را شکست.[۸] در همان سال، کفش طلای اروپا را با هشت امتیاز جلوتر از مهاجم اسپانیایی، دنیل گویزا کسبکرد.[۹]
رئال مادرید در تابستان سال ۲۰۰۹ با قراردادی ۹۴ میلیون یورویی، با رونالدو بهتوافق رسید و رکورد گرانقیمتترین فوتبالیست جهان را شکست. بزرگترین موفقیت او در باشگاه جدید خود، فتح لا لیگا بودهاست. او در فصل ۱۱–۲۰۱۰، رکورد ۴۰ گل تلمو زارا و ۳۸ گل هوگو سانچز در یک فصل رئال را شکست. او با بهثمر رساندن ۵۱ گل در یک فصل، رکورد تاریخ باشگاه که دست فرانس پوشکاش با ۴۹ گل بودهاست را شکست.
رونالدو در سال ۲۰۰۳ به تیم ملی پرتغال راهیافت و در سال ۲۰۱۰، کاپیتانی تیم ملیاش را بر عهدهگرفت. او ۹۸ بازی در تیم ملی پرتغال بازیکرده و ۳۷ گل بهثمر رساندهاست. موفقترین سالهای حضور او در تیم ملی، سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ بودهاست که در آن سالها پرتغال نایب قهرمان جام ملتهای اروپا ۲۰۰۴ و چهارم جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان شدهاست. رونالدو آمیزهای از سرعت، قدرت بدنی، شوتهای پر قدرت و تکنیک است، او سریعترین بازیکن جهان است و رکوردار بلندترین پرش در بین فوتبالیستهای جهان است.[۱۰][۱۱]
زندگی
کریستیانو رونالدو دوس سانتوس آویرو (۵ فوریه ۱۹۸۵، فونچال) کوچکترین فرزند خوزه دینیس آویرو و ماریا دولورس دوس سانتوس آویرو است. او برادری بهنام هوگو و دوخواهر بهنامهای الما و لیلیانا کاتیا دارد.[۲][۱۲] پدرش نام رونالدو را از روی نام رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا در آن زمان، رونالد ریگان برگرفتهاست؛ زیرا او بازیگر موردعلاقهٔ پدرش بودهاست.
زندگی حرفهای
آغاز
رونالدو برای نخستینبار در هشتسالگی برای باشگاه فوتبال آندورینها توپزد؛ باشگاهی که پدرش مدیر تدارکات آن بودهاست. در سال ۱۹۹۵، در دهسالگی به باشگاه ناسیونال مادیرا پیوست و موفق به کسب عنوان قهرمانی لیگ جوانان شد.[۱۳] پس از آن با اسپورتینگ لیسبون قرارداد امضاکرد. هیچ اطلاعات دقیقی از مبلغ قرارداد او با اسپورتینگ در دست رهبران باشگاه و عموم مردم نیست.[۱۴]
اسپورتینگ لیسبون
او در آکادمی اسپورتینگ لیسبون پیوست، در مجموعه ورزشی آلکوچته آموزشدید. او تنها فوتبالیست پرتغالی است که در ردههای سنی نوجوانان، زیر ۱۶ سال، زیر ۱۷ سال و زیر ۱۸ سال بازیکرده و در نخستین حضور خود در «تیم ب» بازی دادهشد.[۱۵] او در نخستین بازی لیگ خود در ردهٔ زیر ۱۶ سال، دوگل به باشگاه فوتبال موریرنز زد. او در تیم ملی زیر ۱۷ سال نیز بهخوبی ایفای نقش کردهاست.
او در ۱۵ سالگی گرفتار بیماری قلبی شد و بهنظر میرسید که باید فوتبال را کنار میگذاشت. باشگاه از او و خانوادهاش پشتیبانیکردند و رونالدو زیر یک عمل جراحی با لیزری حساس قرار گرفت و مشکلش حلشد و دوباره به فوتبال بازگشت.[۱۶]
او در سال ۲۰۰۳ قصد ورود به باشگاه فوتبال بارسلونا را داشت.[۱۷] اما سرانجام به منچستر یونایتد پیوست و الکس فرگوسن او را به یک اسطورهٔ فوتبالیست تبدیلکرد.[۱۸]
منچستر یونایتد
۲۰۰۵–۲۰۰۳
رونالدو در بازی مقابل
چلسی در آوریل ۲۰۰۶
رونالدو در فصل ۰۴–۲۰۰۳ با مبلغ ۱۲ میلیون پوند به باشگاه فوتبال منچستر یونایتد پیوست. او نخستین فوتبالیست پرتغالی این باشگاه بود.[۱۹] او قصد داشت در منچستر پیراهن شمارهٔ ۲۸ را بپوشد، اما الکس فرگوسن درخواست او را نپذیرفت و گفت:«تو باید پیراهن شمارهٔ ۷ را بپوشی که پیش از این، بازیکنان افسانهای باشگاه از جمله جورج بست، برایان رابسون، اریک کانتونا و دیوید بکهام آن را میپوشیدند و این برای تو یک افتخار است. »[۲۰]
او در نخستین مسابقهٔ خود در منچستر، ۶۰ دقیقه مقابل بولتون واندررز بازیکرد. وی نخستین گل خود در این باشگاه در ماه نوامبر، در یک ضربهٔ آزاد مقابل پورتسموث بهثمر رساند. پس از ماه نوامبر، رونالدو هزارمین گل تاریخ باشگاه مقابل میدلزبورو بهثمر رساند؛ اگرچه منچستر در این بازی بهشدت شکستخورد.[۲۱]
۲۰۰۷–۲۰۰۶
رونالدو در منچستر یونایتد در فصل ۰۷–۲۰۰۶
در نوامبر و دسامبر ۲۰۰۶، رونالدو بهعنوان بازیکن برتر ماه لیگ انگلستان برگزیدهشد. او پس از دنیس برکمپ و رابی فاولر سومین بازیکن تاریخ لیگ انگلستان است که دوماه متوالی بهعنوان بازیکن برتر برگزیده شدهاست.[۲۲][۲۳]
در فصل بهار سال ۲۰۰۷، خبر ورود رونالدو به رئال مادرید منتشر گردید. رئال آماده بود تا ۸۰ میلیون یورو برای خرید او پرداختکند.[۲۴] با این حال، او پیشنهاد رئال را نپذیرفت و قراردادی معادل ۱۲۰ هزار یورو بهشکل هفتگی با منچستر تمدید کرد. او گرانقیمتترین بازیکن تاریخ باشگاه منچستر یونایتد بودهاست.[۲۵][۲۶]
در این فصل، جوایزی از جمله بازیکن جوان سال به او اهدا گردید. طرفداران منچستر، او را بهترین در جهان فوتبال میدانستند.[۲۷]
۲۰۰۸–۲۰۰۷
رونالدو و ریو فردیناند در حال جشنگرفتن پس از گل
در فصل ۰۸–۲۰۰۷، رونالدو با خطایی که بر روی ریچارد هیوز انجامداد، کارت قرمز گرفت و از سهبازی بعدی منچستر محرومشد.[۲۸][۲۹] در بازی منچستر و اسپورتینگ لیسبون در لیگ قهرمانان اروپا ۰۸–۲۰۰۷، هردوگل منچستر را رونالدو بهباشگاه پیشین خود زد.[۳۰]
در ماه دسامبر همین سال، توپ طلای فوتبال به ریکاردو کاکا دادهشد و رونالدو بر جایگاه دوم ایستاد؛ اما لیونل مسی را پشت سر گذاشت و او سوم شد.[۳۱][۳۲]
در ۱۲ ژانویه، باشگاه فوتبال نیوکاسل یونایتد با نتیجه ۰–۶ از منچستر یونایتد شکستخورد که گل نخست را رونالدو بهثمر رساند.[۳۳] او در این فصل در لیگ قهرمانان اروپا، در ۱۱ بازی، ۸ گل بهثمر رساند.[۳۴] در مرحلهٔ یکهشتم نهایی این جام میان منچستر و المپیک لیون، شخصی ناشناس از هواداران لیون مداوم بر روی صورت رونالدو و وین رونی لیزر سبز میانداخت و یوفا پروندهای علیه لیون درستکرد.[۳۵] در نتیجه، لیون را ۵۰۰۰ فرانک سوئیس مجازاتکرد.[۳۶]
در ۱۹ مارس، رونالدو نخستینبار در بازی با بولتون واندررز، بازوبند کاپیتانی منچستر را بر بازو بست. این بازی با پیروزی ۰–۲ منچستر خاتمهیافت که هر دو گل را رونالدو بهثمر رساند.[۳۷] او با بهثمر رساندن ۳۳ گل در این فصل، رکورد جورج بست با ۳۲ گل را شکست.[۳۸]
در پایان فصل، او کفش طلای اروپا را بهدست آورد و با هشت امتیاز بیشتر نسبت به دنیل گویزا، بر جایگاه نخست ایستاد.[۳۹]
منچستر در دیدار پایانی لیگ قهرمانان اروپا ۰۸–۲۰۰۷ با باشگاه فوتبال چلسی بازیکرد. منچستر در آغاز، بازی را بهدست گرفت و گل نخست را بهثمر رساند؛ چلسی گل تساوی را زد و نود دقیقه با تساوی ۱–۱ دو تیم خاتمهیافت. سی دقیقهٔ وقتهای اضافه نیز بدون گل سپریشد و بازی به ضربات پنالتی کشیدهشد. رونالدو نخستین کسی بود که پنالتی را وارد دروازهنکرد؛ جان تری و نیکولا آنلکا پنالتیهایشان را گلنکردند و در پایان، منچستر قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شد.[۴۰] در پایان فصل، با حساب همهٔ مسابقات، او ۴۲ گل بهثمر رساندهاست که هنوز هم در زندگی حرفهای او یک رکورد محسوب میشود. رکورد بهترین گلزن منچستر در یک فصل، دست دنیس لا است که رونالدو موفقنشد این رکورد را بشکند.[۴۱]
۲۰۰۹–۲۰۰۸
اسکای اسپورت در ۵ ژوئن گزارشدادند:«رئال مادرید با قیمت سال گذشته باری دیگر به رونالدو پیشنهاد پیوستن به کهکشانیهای مادریدی را داد. »[۴۲] بنابراین، منچستر یونایتد این درخواست غیرقانونی رئال را به فیفا گزارشداد.[۴۳][۴۴] حدسها و گمانهزنیها در ۶ اوت به پایانرسید؛ هنگامی که رونالدو اعلامکرد که تنها یک سال دیگر در منچستر خواهد ماند.[۴۵]
در اوایل سال، او بهدلیل مصدومیت مچ پا سفر به آمستردام را از دستداد.[۴۶] در ۱۷ سپتامبر، مصدومیت او رفعشد و در بازی با ویارئال در لیگ قهرمانان اروپا، جایگزین پارک جی سونگ شد.[۴۷] در روز ۲۴ سپتامبر، نخستین گل خود در لیگ را مقابل میدلزبورو بهثمر رساند.
در ۱۵ نوامبر، او ۱۰۰مین و ۱۰۱مین گل خود در منچستر را مقابل استوک سیتی بهثمر رساند و در پیروزی ۰–۵ منچستر سهیمبود و این روز را جشنگرفت.[۴۸] او با سهرقمیشدن تعداد گلهای خود در این باشگاه، در فهرست ماندگارترین بازیکنان منچستر قرار گرفت.[۴۹] در ۲ دسامبر، توپ طلای اروپا به او تعلقگرفت و با کسب ۴۴۶ امتیاز در مجموع و ۱۶۵ امتیاز بالاتر از لیونل مسی، بر جایگاه نخست ایستاد. پیش از او، واپسین کسی که توپ طلای اروپا را بهدست آوردهبود، جورج بست بود که این موفقیت را در سال ۱۹۶۸ بهدست آوردهبود.[۵۰]
او در روز ۸ ژانویه، با خودروی فراری خود تصادفی جدی داشت و جلوی خودرو بهکلی از بین رفت؛ اما آسیبی به وی نرسید. چهار روز بعد، او بهعنوان بازیکن سال فوتبال جهان برگزیدهشد؛[۵۱] افتخاری که پیش از او واپسینبار برای پرتغال، لوئیس فیگو در سال ۲۰۰۱ کسب کردهبود.[۵۲]
او نخستین گل خود در این فصل لیگ قهرمانان اروپا را مقابل اینترمیلان در مرحلهٔ یکهشتم نهایی بهثمر رساند.[۵۳] در مرحلهٔ بعد، از فاصلهٔ ۴۰ متری به پورتو پرتغال گلزد و به یکی از بهترین گلهایش در زندگی حرفهای تبدیلشد و همچنین، جایزه پوشکاش فیفا را دریافتکرد.[۵۴][۵۵] منچستر دوباره به مرحلهٔ پایانی رسید؛ اما ۰–۲ از بارسلونا شکستخورد و نایبقهرمان شد.[۵۶]
در ۱۱ ژوئن، منچستر یونایتد پیشنهاد بی قید و شرط ۸۰ میلیون پوندی رئال مادرید را پذیرفت و رونالدو به کهکشانیهای مادریدی پیوست.[۵۷] رونالدو پس از رفتن به رئال مادرید دربارهٔ الکس فرگوسن گفت: «الکس فرگوسن، پدر من در ورزش بودهاست، یکی از مهم ترین عوامل موثر در زندگی من است. »[۵۸][۵۹]
رئال مادرید
۲۰۱۰–۲۰۰۹